Oto starcie bogaczy

AFRYKAŃSKA LIGA MISTRZÓW 

W sobotę odbędzie się pierwszy z dwóch finałowych meczów Afrykańskiej Ligi Mistrzów. Naprzeciwko siebie staną egipski Pyramids FC oraz południowoafrykański Mamelodi Sundawns. Historia tego pierwszego klubu jest zaiste niezwykła...

Stworzony od zera

W egipskim futbolu liczyły się wcześniej tylko dwie siły: kairskie Al-Ahly oraz Zamalek. To nie tylko najbardziej utytułowane kluby w Egipcie, ale w całej Afryce. Ten pierwszy klubowym mistrzem Afryki był aż 12 razy, w tym 4 razy w ostatnich pięciu latach. Rycerze, czyli Zamalek, wygrywali z kolei 5 razy. Jeszcze tylko TP Mazembe z Demokratycznej Republiki Konga ma 5 triumfów w klubowym Pucharze Afryki czy teraz w Lidze Mistrzów, będącej jego następcą. To stare i uznane kluby.

Tymczasem klub finalisty tegorocznego African Champions League powstał w 2008 roku w prawie 300-tysięcznym mieście Beni Suef, położonym nad Nilem, o 110 km na południe od Kairu. Nosił nazwę Al Assiouty Sport. W 2014 roku po raz pierwszy awansował do egipskiej Premier League, żeby zaraz... spaść. W szeregi najlepszych wrócił w 2017 i... zaczęła się nowa era. W 2018 klub został przejęty przez prominentnego polityka z Arabii Saudyjskiej, Turki Al-Sheikha. To postać wykraczająca poza politykę i sport. Poeta, pisarz, doradca Królewskiego Sądu Najwyższego we własnym kraju, a przede wszystkim wielki fan futbolu i… boksu. W zeszłym roku za 10 milionów dolarów kupił kultowy, amerykański bokserski magazyn „The Ring”, który ukazuje się od 1922 roku.

Przejął egipski klub, przeniósł jego siedzibę do Kairu, zmienił nazwę z Al Assiouty na Pyramids FC, zatrudnił znanych trenerów, doradców (Hossam El-Badry i Ahmed Hassan to byli świetni reprezentanci Egiptu), zmienił logo czy barwy klubowe. Te nawiązują do barw... reprezentacji Argentyny. Z kolei w herbie znalazła się postać Sfinksa.

Pyramids FC miał korzystać z arabskich doświadczeń PSG i Manchesteru United, klubów pod odpowiednio Kataru i Zjednoczonych Emiratów Arabskich kuratelą. Miał też przełamać monopol Al-Ahly i Zamaleku na krajowym podwórku. Szybko udało mu się wejść do czołówki. W 2024 roku Pyramids zdobyli Puchar Egiptu, wcześniej zajmowały drugie miejsca w wymagającej lidze, a w 2020 zagrały w finale CAF Confederation Cup (odpowiednik naszej Ligi Europy). Od trzech lat klub ma też drużynę kobiecą. W międzyczasie właścicielem został pochodzący z ZEA, Salem Al Shamsi. Klub budowany na modłę może nie PSG czy Obywateli, ale raczej Red Bull Lipsk, może wkrótce święcić swój największy triumf!  

Najpierw ojciec, teraz syn   

W sobotę o 15.00, na Loftus Versfeld Stadium w Pretorii rozpocznie się pierwsze z dwóch finałowych starć. Drugie odbędzie się w niedzielę 1 czerwca wieczorem w Kairze. Kto jest faworytem? Większe doświadczenie jest po stronie południowoafrykańskiego Mamelodi. To drużyna obecnego szefa CAF (Afrykańskiej Konfederacji Piłkarskiej) dra Patrice'a Motsepe. To jeden z najbogatszych ludzi w całej Afryce, jego majątek szacowany jest na 2,9 miliardów dolarów. Kupił klub w 2003 roku i stworzył z niego futbolowego giganta. Mamelodi to 18-krotny mistrz RPA, który za panowania rodziny Motsepe zdobywał tytuł 12 razy. Kiedy w 2021 roku Motsepe-senior przejął stery w CAF, szefem klubu został jego syn, Thlopie Motsepe. W 2016 Mamelodi Sundowns triumfowało w afrykańskiej Lidze Mistrzów, pokonując w finale Zamalek (3:0, 0:1). Dwa lata temu wygrało African Football League, afrykańską Superligę, projekt który nie wypalił, a za którym stał szef FIFA i przyjaciel Patrice'a Motsepe - Gianni Infantino.

Międzynarodowe towarzystwo

W półfinałach tegorocznych rozgrywek Mamelodi pokonało w dwumeczu Al-Ahly, a Pyramids drużynę z RPA, Orlando Pirates. Przed nami kolejna odsłona egipsko-południowoafrykańskiej klubowej rywalizacji. Gwiazdą zespołu z RPA jest najlepszy bramkarz zeszłorocznego Pucharu Narodów Afryki, znakomity Ronwen Williams. W defensywie trudny do przejścia jest inny z reprezentantów Bafana Bafana - reprezentacji RPA - Grant Kekana. Do tego reżyser gry Teboho Mokoena czy gracze z… Ameryki Południowej, z niewysokim Chilijczykiem Marcelo Allende na czele. Szkoleniowcem jest Portugalczyk Miguel Cardoso. W Pyramids FC groźni są napastnicy. Drużyna prowadzona przez Chorwata Jurcicia Krunoslava to egipsko-afrykańska mieszanka. Wystarczy spojrzeć na najlepszych strzelców. To Fiston Mayele z DR Konga, z którym w ataku Lampartów, reprezentacji z tego kraju, wkrótce może grać Afimico Pululu z Jagiellonii Białystok, oraz na Ibrahim Adel. Obaj zdobyli w rozgrywkach CAF Champions League po 5 bramek. W ekipie z Pretorii najskuteczniejszy jest z kolei Namibijczyk Peter Shalulile, który wbił 4 gole. Jednego możemy się spodziewać - to będą ciekawe finały!

Michał Zichlarz    

CZY WIESZ, ŻE…

Dwa razy klubowe mistrzostwo Afryki zdobywał polski szkoleniowiec Stefan Żywotko. Pochodzący ze Lwowa, a od zakończenia II wojny światowej związany ze Szczecinem szkoleniowiec (zmarł w lutym 2022 roku w wieku 102 lat), wygrywał klubowy Puchar Afryki z algierskim czy raczej kabylskim JS Kabylie. Było to w 1981 i 1990 roku. Żywotko to najbardziej utytułowany polski trener pracujący za granicą. Oprócz dwóch mistrzostw Afryki, siedem razy zdobywał mistrzostwo Algierii, raz puchar tego kraju i raz Superpuchar Afryki. - Te puchary latały za nami - mówił na potrzeby książki „Stefan Żywotko. Ze Lwowa po mistrzostwo Afryki” sędziwy szkoleniowiec, który JS Kabylie prowadził przez prawie 14 lat, od grudnia 1977 do 1991 roku, do momentu wybuchu w Algierii krwawej wojny domowej. W Polsce Żywotko do ekstraklasy wprowadzał Arkonię (1962) i Pogoń Szczecin (1965) oraz Arkę Gdynia (1976). Był znany z tego, że stawiał na młodych, nieoszlifowanych graczy, jak Władysław Szaryński, Czesław Boguszewicz, Zenon Kasztelan, Janusz Kupcewicz, Djamel Menad, Nacer Bouiche czy Moussa Saib.    

(zich)

ZWYCIĘZCY PUCHARU MISTRZÓW AFRYKI

1996 – Zamalek

TRIUMFATORZY AFRYKAŃSKIEJ CHAMPIONS LEAGUE

2025 – Al-Ahly

WYGRYWALI NAJCZĘŚCIEJ