Sport

Oto starcie bogaczy

Klub założony 17 lat temu, a noszący obecną nazwę od ledwie 2018 roku, może zostać mistrzem Afryki!

Kairski Pyramids FC stoi przed szansą historycznego triumfu w afrykańskiej Lidze Mistrzów. Fot. pyramidsfc.com

AFRYKAŃSKA LIGA MISTRZÓW 

W sobotę odbędzie się pierwszy z dwóch finałowych meczów Afrykańskiej Ligi Mistrzów. Naprzeciwko siebie staną egipski Pyramids FC oraz południowoafrykański Mamelodi Sundawns. Historia tego pierwszego klubu jest zaiste niezwykła...

Stworzony od zera

W egipskim futbolu liczyły się wcześniej tylko dwie siły: kairskie Al-Ahly oraz Zamalek. To nie tylko najbardziej utytułowane kluby w Egipcie, ale w całej Afryce. Ten pierwszy klubowym mistrzem Afryki był aż 12 razy, w tym 4 razy w ostatnich pięciu latach. Rycerze, czyli Zamalek, wygrywali z kolei 5 razy. Jeszcze tylko TP Mazembe z Demokratycznej Republiki Konga ma 5 triumfów w klubowym Pucharze Afryki czy teraz w Lidze Mistrzów, będącej jego następcą. To stare i uznane kluby.

Tymczasem klub finalisty tegorocznego African Champions League powstał w 2008 roku w prawie 300-tysięcznym mieście Beni Suef, położonym nad Nilem, o 110 km na południe od Kairu. Nosił nazwę Al Assiouty Sport. W 2014 roku po raz pierwszy awansował do egipskiej Premier League, żeby zaraz... spaść. W szeregi najlepszych wrócił w 2017 i... zaczęła się nowa era. W 2018 klub został przejęty przez prominentnego polityka z Arabii Saudyjskiej, Turki Al-Sheikha. To postać wykraczająca poza politykę i sport. Poeta, pisarz, doradca Królewskiego Sądu Najwyższego we własnym kraju, a przede wszystkim wielki fan futbolu i… boksu. W zeszłym roku za 10 milionów dolarów kupił kultowy, amerykański bokserski magazyn „The Ring”, który ukazuje się od 1922 roku.

Przejął egipski klub, przeniósł jego siedzibę do Kairu, zmienił nazwę z Al Assiouty na Pyramids FC, zatrudnił znanych trenerów, doradców (Hossam El-Badry i Ahmed Hassan to byli świetni reprezentanci Egiptu), zmienił logo czy barwy klubowe. Te nawiązują do barw... reprezentacji Argentyny. Z kolei w herbie znalazła się postać Sfinksa.

Pyramids FC miał korzystać z arabskich doświadczeń PSG i Manchesteru United, klubów pod odpowiednio Kataru i Zjednoczonych Emiratów Arabskich kuratelą. Miał też przełamać monopol Al-Ahly i Zamaleku na krajowym podwórku. Szybko udało mu się wejść do czołówki. W 2024 roku Pyramids zdobyli Puchar Egiptu, wcześniej zajmowały drugie miejsca w wymagającej lidze, a w 2020 zagrały w finale CAF Confederation Cup (odpowiednik naszej Ligi Europy). Od trzech lat klub ma też drużynę kobiecą. W międzyczasie właścicielem został pochodzący z ZEA, Salem Al Shamsi. Klub budowany na modłę może nie PSG czy Obywateli, ale raczej Red Bull Lipsk, może wkrótce święcić swój największy triumf!  

Najpierw ojciec, teraz syn   

W sobotę o 15.00, na Loftus Versfeld Stadium w Pretorii rozpocznie się pierwsze z dwóch finałowych starć. Drugie odbędzie się w niedzielę 1 czerwca wieczorem w Kairze. Kto jest faworytem? Większe doświadczenie jest po stronie południowoafrykańskiego Mamelodi. To drużyna obecnego szefa CAF (Afrykańskiej Konfederacji Piłkarskiej) dra Patrice'a Motsepe. To jeden z najbogatszych ludzi w całej Afryce, jego majątek szacowany jest na 2,9 miliardów dolarów. Kupił klub w 2003 roku i stworzył z niego futbolowego giganta. Mamelodi to 18-krotny mistrz RPA, który za panowania rodziny Motsepe zdobywał tytuł 12 razy. Kiedy w 2021 roku Motsepe-senior przejął stery w CAF, szefem klubu został jego syn, Thlopie Motsepe. W 2016 Mamelodi Sundowns triumfowało w afrykańskiej Lidze Mistrzów, pokonując w finale Zamalek (3:0, 0:1). Dwa lata temu wygrało African Football League, afrykańską Superligę, projekt który nie wypalił, a za którym stał szef FIFA i przyjaciel Patrice'a Motsepe - Gianni Infantino.

Międzynarodowe towarzystwo

W półfinałach tegorocznych rozgrywek Mamelodi pokonało w dwumeczu Al-Ahly, a Pyramids drużynę z RPA, Orlando Pirates. Przed nami kolejna odsłona egipsko-południowoafrykańskiej klubowej rywalizacji. Gwiazdą zespołu z RPA jest najlepszy bramkarz zeszłorocznego Pucharu Narodów Afryki, znakomity Ronwen Williams. W defensywie trudny do przejścia jest inny z reprezentantów Bafana Bafana - reprezentacji RPA - Grant Kekana. Do tego reżyser gry Teboho Mokoena czy gracze z… Ameryki Południowej, z niewysokim Chilijczykiem Marcelo Allende na czele. Szkoleniowcem jest Portugalczyk Miguel Cardoso. W Pyramids FC groźni są napastnicy. Drużyna prowadzona przez Chorwata Jurcicia Krunoslava to egipsko-afrykańska mieszanka. Wystarczy spojrzeć na najlepszych strzelców. To Fiston Mayele z DR Konga, z którym w ataku Lampartów, reprezentacji z tego kraju, wkrótce może grać Afimico Pululu z Jagiellonii Białystok, oraz na Ibrahim Adel. Obaj zdobyli w rozgrywkach CAF Champions League po 5 bramek. W ekipie z Pretorii najskuteczniejszy jest z kolei Namibijczyk Peter Shalulile, który wbił 4 gole. Jednego możemy się spodziewać - to będą ciekawe finały!

Michał Zichlarz    

CZY WIESZ, ŻE…

Dwa razy klubowe mistrzostwo Afryki zdobywał polski szkoleniowiec Stefan Żywotko. Pochodzący ze Lwowa, a od zakończenia II wojny światowej związany ze Szczecinem szkoleniowiec (zmarł w lutym 2022 roku w wieku 102 lat), wygrywał klubowy Puchar Afryki z algierskim czy raczej kabylskim JS Kabylie. Było to w 1981 i 1990 roku. Żywotko to najbardziej utytułowany polski trener pracujący za granicą. Oprócz dwóch mistrzostw Afryki, siedem razy zdobywał mistrzostwo Algierii, raz puchar tego kraju i raz Superpuchar Afryki. - Te puchary latały za nami - mówił na potrzeby książki „Stefan Żywotko. Ze Lwowa po mistrzostwo Afryki” sędziwy szkoleniowiec, który JS Kabylie prowadził przez prawie 14 lat, od grudnia 1977 do 1991 roku, do momentu wybuchu w Algierii krwawej wojny domowej. W Polsce Żywotko do ekstraklasy wprowadzał Arkonię (1962) i Pogoń Szczecin (1965) oraz Arkę Gdynia (1976). Był znany z tego, że stawiał na młodych, nieoszlifowanych graczy, jak Władysław Szaryński, Czesław Boguszewicz, Zenon Kasztelan, Janusz Kupcewicz, Djamel Menad, Nacer Bouiche czy Moussa Saib.    

(zich)

Afrykańska Liga Mistrzów
Sobota, 24 maja, godz. 15.00
Mamelodi Sundowns (RPA) – Pyramids FC (Egipt)  
Rewanż 1 czerwca w Kairze.    

 

ZWYCIĘZCY PUCHARU MISTRZÓW AFRYKI

1964  – Oryx Douala (Kamerun)
1966  – Stade Abidjan (Wybrzeże Kości Słoniowej)
1967 – TP Mazembe (DR Konga)
1968  – TP Mazembe
1969  – Ismaily SC (Egipt)
1970  – Asante Kotoko (Ghana)
1971  – Canon Yaounde (Kamerun)
1972  – Haifa Conakry (Gwinea)
1973 – AS Vita Club (Zair)
1974  – CARA Brazzaville (Kongo)
1975  – Haifa Conakry
1976  – MC Algiers (Algieria)
1977  – Haifa Conakry
1978  – Canon Yaounde
1979 – Union Douala (Kamerun)
1980  – Canon Yaounde,
1981  – JE Tizi-Ouzou (Algieria)
1982 – Al-Ahly (Egipt)
1983  – Asante Kotoko
1984  – Zamalek (Egipt)
1985  – FAR Rabat (Maroko)
1986 – Zamalek
1987  – Al-Ahly
1988  – ES Setif (Algieria)
1989  – Raja Casablanca (Maroko)
1990  – JS Kabylie (Algieria)
1991  – Club Africain (Tunezja)
1992  – Wydad Casablanca (Maroko)
1993  – Zamalek
1994  – Esperance Tunis (Tunezja)
1995  – Orlando Pirates (RPA)

1996 – Zamalek

TRIUMFATORZY AFRYKAŃSKIEJ CHAMPIONS LEAGUE

1997  – Raja Casablanca
1998  – ASEC Abidjan (Wybrzeże Kości Słoniowej)
1999  – Raja Casablanca
2000  – Hearts of Oak
2001 – Al-Ahly
2002 – Zamalek
2003 – Enyimba Aba (Nigeria)
2004 – Enyimba Aba
2005 – Al-Ahly
2006 – Al-Ahly
2007 – Etoile du Sahel (Tunezja)
2008 – Al-Ahly
2009 – TP Mazembe
2010 – TP Mazembe
2011 – Esperance Tunis
2012 – Al-Ahly
2013 – Al-Ahly
2014 – ES Setif (Algieria)
2015 – TP Mazembe
2016 – Mamelodi Sundowns (RPA)  
2017 – Wydad Casablanca
2018 – Esperance Tunis  
2019 – Esperance Tunis
2020 – Al-Ahly
2022 – Al-Ahly
2023 – Wydad Casablanca
2024 – Al-Ahly

2025 – Al-Ahly

WYGRYWALI NAJCZĘŚCIEJ

12 – Al-Ahly (Egipt)
5 – Zamalek (Egipt), TP Mazembe (DR Konga)
4 – Esperance (Tunezja)
3 – Haifa Conakry (Gwinea), Raja Casablanca, Wydad Casablanca (Maroko), Canon Yaounde (Kamerun)