Nie należy się poddawać. Nigdy!

Czy można zdobyć złoto olimpijskie bez ręki? No pewnie. W tej historii niezwykłe jest co innego: że po jej stracie można nauczyć się wszystkiego na nowo na zdumiewającym poziomie!

Granat nie przeszkodził w marzeniach

Karoly Takacs był zdolnym strzelcem. Na tyle zdolnym, że jeszcze przed wojną dostał się do węgierskiej drużyny strzeleckiej. Służył jednocześnie w armii. W 1938 roku doszło do nieszczęśliwego wypadku. W jego prawej dłoni - tej, z której strzelał, eksplodował wadliwy granat. Miesiąc spędził w szpitalu, dłoni nie udało się uratować.

Takacs nie poddał się. W tajemnicy zaczął trenować strzelectwo, trzymając pistolet w lewej dłoni. Musiał wszystkiego - techniki i nawyków - uczyć się całkowicie od nowa. Na tyle szybko, że w 1939 roku już jako leworęczny strzelec został mistrzem Węgier i był członkiem drużyny, która zdobyła mistrzostwo świata.

Dwie kolejne edycje igrzysk, w 1940 i 1944 roku, zostały - jak wiadomo - odwołane z powodu wojny. Takacs jednak nie zamierzał rezygnować. Jako 38-latek zakwalifikował się do drużyny olimpijskiej.

Nauczyłeś się wystarczająco dużo

Przed igrzyskami w Londynie Argentyńczyk Carlos Enrique Diaz Saenz Valiente - faworyt zawodów, ówczesny mistrz i rekordzista świata - zapytał Węgra po co na nie przyjechał. „Po naukę” - miał odpowiedzieć Takacs. W efekcie 4 sierpnia 1948 roku zdobył złoty medal i pobił rekord świata o 10 punktów. Podczas ceremonii wręczenia medali Diaz Saenz Valiente, który zajął 2. miejsce, przyznał: „Nauczyłeś się wystarczająco dużo”. Cztery lata później w Helsinkach Takacs obronił tytuł. Brał także udział w igrzyskach w 1956 roku, ale nie zdołał już wywalczyć medalu. Zawodnik Honvedu zakończył służbę wojskową w stopniu podpułkownika. Zmarł w Budapeszcie w 1976 roku.

Po latach dwa złote medale olimpijskie zdobył polski strzelec Józef Zapędzki (Meksyk 1968 i Monachium 1972). Te rekordy zostały pobite w Atenach. Ralf Schumann, który przed zjednoczeniem Niemiec reprezentował NRD (srebro w Seulu), został - pierwszy raz w historii - trzykrotnym mistrzem olimpijskim (Barcelona 1992, Atlanta 1996, Ateny 2004).

(pacz)

Inni niepełnosprawni medaliści olimpijscy

George Eyser (1904)

Amerykański gimnastyk. Na igrzyskach w St. Louis startował z drewnianą nogą. Zdobył wtedy sześć medali - trzy złote (ćwiczenia na poręczach, skok przez konia wzdłuż, wspinaczka po linie), dwa srebrne (czwórbój, ćwiczenia na koniu wszerz) i brązowy (ćwiczenia na drążku).

Olivier Halassy (1928, 1932, 1936)

Węgierski waterpolista. Startował na trzech igrzyskach bez lewej stopy. Stracił ją mając 8 lat, gdy nieszczęśliwie wsiadał do tramwaju. Drużyna z nim w składzie za każdym razem zdobyła medal - w Amsterdamie srebrny, a w Los Angeles i Berlinie - złote.

Liz Hartel (1952, 1956)

Duńska zawodniczka w jeździectwie. W dzieciństwie zachorowała na polio i została sparaliżowana. Po długiej rehabilitacji odzyskała władzę w ciele. Tylko nogi od kolan w dół zostały do końca jej życia sparaliżowane. Podczas igrzysk w Helsinkach sięgnęła posrebrny medal w ujeżdżeniu. Był to pierwszy medal olimpijski zdobyty przez jakąkolwiek kobietę w sporcie indywidualnym w bezpośredniej rywalizacji z mężczyznami. Sukces powtórzyła cztery lata później. Srebro zdobyła w… Sztokholmie - w ramach igrzysk w Melbourne (ze względu na australijskie przepisy dotyczące kwarantanny koni).

Igrzyska to nie tylko teraźniejszość, ale również wspaniała przeszłość. Przez wszystkie dni olimpijskie przypominać będziemy naszym Czytelnikom nieoczywiste historie sprzed lat. Zapraszamy do lektury!