Sport

Bez wielkich nadziei

Sobotnimi kwalifikacjami i niedzielnym konkursem w Oberstdorfie rozpocznie się 73. edycja Turnieju Czterech Skoczni. Wśród faworytów do końcowego zwycięstwa nie ma Polaków.

Dawid Kubacki był ostatnim polskim triumfatorem Turnieju Czterech Skoczni.

Projekt niemiecko-austriackiego turnieju w okresie świąteczno-noworocznym pojawił się w 1952 roku. Wtedy jako gospodarzy poszczególnych konkursów wskazano niemieckie miejscowości Oberstdorf i Garmisch-Partenkirchen oraz austriackie Innsbruck i Bischofshofen. Pierwsza edycja Turnieju Czterech Skoczni (tłumaczone z niemieckiej oficjalnej nazwy Vierschanzentournee) odbyła się na przełomie 1952 i 1953 roku, a jej zwycięzcą został został Austriak Sepp Bradl. Przez lata impreza stała się jedną z najważniejszych i prestiżową w kalendarzu skoków narciarskich. Jej regulamin przez lata ulegał zmianom. Przy okazji 45. edycji wprowadzono system KO polegający na tym, że na podstawie wyników kwalifikacji tworzonych jest 25 par (według klucza: 1. z 50., 2. z 49., itd.) pierwszej serii punktowanej. Do finału awansuje każdy zwycięzca pary oraz pięciu „szczęśliwych przegranych”, czyli zawodników z najwyższymi notami spośród pokonanych w parach.

Bez Stocha...

Dziś zainaugurowana zostanie więc 73. edycja TCS. Podobnie jak w poprzednim sezonie, nawet w bardzo szerokim gronie faworytów trudno szukać naszych skoczków, choć w przeszłości zapisali w historii tej rywalizacji piękną kartę. Wysoka lokata Polaka będzie sporą niespodzianką.

Brak wiary w podopiecznych trenera Thomasa Thurnbichlera ma solidne podstawy. W obecnym Pucharze Świata najlepszy wynik Polaka to ósme miejsce Jakuba Wolnego w Titisee-Neustadt. W klasyfikacji generalnej najwyższe, 18. miejsce, zajmuje Aleksander Zniszczoł. Podobny nastrój panował rok temu, wtedy najlepiej spisał się Kamil Stoch, który był 15., a którego tym razem zabraknie. Po raz pierwszy od 16 lat! A warto dodać, że trzykrotnie triumfował w klasyfikacji generalnej. - Kamil zdecydował, że nie czuje się gotowy na występ w TCS. Po świętach chce mieć okres treningowy - tak skomentował brak Stocha trener Thomas Thurnbichler. Decyzja o rezygnacji z udziału w TCS zapadła po zawodach w Engelbergu, gdzie w sobotę był 18., a w niedzielę nie wszedł do finałowej serii i zajął 37. miejsce. Jego miejsce zajął Dawid Kubacki, który też ma kryzys formy i nie skakał w Engelbergu.

Dla kogo Złoty Orzeł?

Do walki o Złotego Orła przystąpi pięciu Biało-czerwonych. Oprócz Zniszczoła i Wolnego wybrańcami austriackiego szkoleniowca są: Kubacki, Piotr Żyła i Paweł Wąsek. Nadziei na dobry wynik Polaków można upatrywać jedynie w tym, że TCS rządzi się swoimi prawami i zdarzało się, że wygrywał skoczek niebrany pod uwagę. Co więcej, taka niespodzianka była też dziełem Polaka. Pięć lat temu zwyciężył Kubacki, choć do zawodów przystępował jako 15. w klasyfikacji generalnej PŚ, a w poprzedzających TCS konkursach w Engelbergu zajął 22. i 47. miejsce...

Kto jest faworytem do triumfu w 73. TCS? Na pewno Niemiec Pius Pasche, który jest liderem klasyfikacji generalnej Pucharu Świata i wygrał już pięć konkursów. Jednakże w Engelbergu poszło mu akurat gorzej. Niemcy bardzo liczą na przełamanie złej serii, bo żaden z nich nie wygrał tej imprezy od 22 lat! Ostatni uczynił to w edycji 2001/02 Sven Hannawald.

Znakomicie w tym sezonie spisują się Austriacy, w czołowej „11” PŚ jest ich aż pięciu, a bezpośrednio za Paschke plasują się: Daniel Tschofenig, Jan Hoerl i broniący Kryształowej Kuli Stefan Kraft. Dokładnie w tej kolejności zajęli wszystkie miejsca na podium niedzielnego konkursu w Engelbergu.

W podobnym położeniu, co Polacy, są Japończycy, którzy również spisują się poniżej oczekiwań. Dopiero 17. w PŚ jest broniący zdobytego rok temu Złotego Orła - choć nie wygrał ani jednego konkursu - Ryoyu Kobayashi (wyprzedził Niemca Andreasa Wellingera i Stefana Krafta). To był jego trzeci triumf, bo wygrywał też w sezonach 2018/19 i 2021/22. Zawodzą też Słoweńcy, ale Anże Laniszek i Timo Zajc w ostatnich konkursach pokazywali coraz lepszą dyspozycję.


Program 73. Turnieju Czterech Skoczni

1. konkurs - Oberstdorf (Niemcy)

28 grudnia, sobota
14.00 - oficjalny trening
16.30 - kwalifikacje
29 grudnia, niedziela
15.00 - seria próbna
16.30 - pierwsza seria konkursowa


2. konkurs - Garmisch-Partenkirchen (Niemcy)

31 grudnia, wtorek
11.30 - oficjalny trening
13.30 - kwalifikacje
1 stycznia 2025, środa
12.30 - seria próbna
14.00 - pierwsza seria konkursowa


3. konkurs - Innsbruck (Austria)

3 stycznia, piątek
10.45 - oficjalny trening
13.30 - kwalifikacje
4 stycznia, sobota
12.00 - seria próbna
13.30 - pierwsza seria konkursowa


4. konkurs - Bischofshofen (Austria)

5 stycznia, niedziela
14.00 - oficjalny trening
16.30 - kwalifikacje
6 stycznia, poniedziałek
15.00 - seria próbna
16.30 - pierwsza seria konkursowa

5 RAZY, najwięcej w historii wygrywał Fin Janne Ahonen.

9 RAZY, w tym pięć na najwyższym stopniu, stali Polacy na podium Turnieju Czterech Skoczni. W 2001 od wygrania TCS pasmo swoich wielkich sukcesów zapoczątkował Adam Małysz. Kamil Stoch ma w dorobku 3triumfy w tej prestiżowej imprezie. Wygrał w sezonach 2016/17, 2017/18 i 2020/21. Dawid Kubacki najlepszy był w 2020 roku, ale nie wygrał wtedy ani jednego konkursu. Dla Polaków najlepsze były sezony 2016/17 - wygrał Stoch, drugi był Piotr Żyła, a czwarty Maciej Kot; zaś w 2020/21 znów zwyciężył Stoch, a trzeci był Kubacki. W sezonie 2022/23 drugi był Kubacki, a trzeci Żyła – wygrał bezkonkurencyjny Norweg Halvor Egner Granerud

Polacy na podium klasyfikacji generalnej Turniejów Czterech Skoczni

1. miejsce
Adam Małysz - 2000/01
Kamil Stoch - 2016/17
Kamil Stoch - 2017/18
Dawid Kubacki - 2019/20
Kamil Stoch - 2020/21

2. miejsce
Piotr Żyła - 2016/17
Dawid Kubacki - 2022/23

3. miejsce
Adam Małysz - 2002/03
Dawid Kubacki – 2020/21


Samochód, Złoty Orzeł i kasa

Do 2012 roku nagrodą za wygranie turnieju był wysokiej klasy samochód oraz nagroda pieniężna. Od następnego sezonu triumfator otrzymywał statuetkę Złotego Orła i 20 tysięcy franków szwajcarskich. Od 2022 roku premia wzrosła do 100 tysięcy franków szwajcarskich.

REKORDY I CIEKAWOSTKI

◾  Najczęściej - po 16 razy - w TCS najlepsi okazali się reprezentanci Niemiec, Finlandii i Austrii. Pięć końcowych sukcesów mają na koncie Polacy: trzy Kamil Stoch i po jednym Adam Małysz oraz Dawid Kubacki.

◾  Najwięcej konkursów w TCS, po 10, wygrali Niemiec Jens Weissflog i Norweg Bjoern Wirkola. Dziewięć zwycięstw mają w dorobku Austriak Gregor Schlierenzauer oraz Fin Jane Ahonen, osiem - Japończyk Ryoyu Kobayashi, a siedem - Stoch i Fin Matti Nykaenen.

◾ Klasyfikacja państw w Turnieju Czterech Skoczni według zwycięstw

NRD/Niemcy (ostatni raz Sven Hannawald 2001/02) 16*
Finlandia (Janne Ahonen 2007/08) 16
Austria (Stefan Kraft 2014/15) 16
Norwegia (Halvor Egner Granerud 2022/23) 11
Polska (Kamil Stoch 2020/21) 5
Japonia (Ryoyu Kobayashi 2023/24) 4
Czechosłowacja/Czechy (Jakub Janda 2005/06) 2**
Słowenia (Peter Prevc 2015/16) 2
ZSRR (Nikołaj Kamienski 1955/56) 1

* na 16 triumfów niemieckich skoczków składa się 11 reprezentantów NRD i pięć RFN;

** w barwach Czechosłowacji w sezonie 1970/71 wygrał Jiri Raska

Najwięcej zwycięstw końcowych

5 - Janne Ahonen (Finlandia) 1998/99, 2002/03, 2004/05, 2005/06, 2007/08
4 - Jens Weissflog (NRD/Niemcy) 1983/84, 84/85, 90/91, 95/96
3 - Kamil Stoch (Polska) 2016/17, 2017/18, 2020/21
Helmut Recknagel (NRD) 1956/57, 57/58, 60/61
Bjoern Wirkola (Norwegia) 1966/67, 67/68, 68/69
Ryoyu Kobayashi (Japonia) 2018/19, 2021/22, 2023/24
2 - Andreas Goldberger (Austria) 1992/93, 94/95
Ernst Vettori (Austria) 1985/86, 86/87
Matti Nykaenen (Finlandia) 1982/83, 87/88
Hubert Neuper (Austria) 1979/80, 80/81
Jochen Danneberg (NRD) 1975/76, 76/77
Veikko Kankkonen (Finlandia) 1963/64, 65/66
Gregor Schlierenzauer (Austria) 2011/12, 2012/13

Najwięcej wygranych konkursów

10 - Bjoern Wirkola (Norwegia), Jens Weissflog (NRD/Niemcy)
9 - Janne Ahonen (Finlandia), Gregor Schlierenzauer (Austria)
8 - Ryoyu Kobayashi (Japonia)
7 - Matti Nykaenen (Finlandia), Kamil Stoch (Polska)
6 - Helmut Recknagel (NRD), Sven Hannawald (Niemcy)
5 - Andreas Goldberger, Thomas Morgenstern (obaj Austria), Kazuyoshi Funaki (Japonia)

Najwięcej wygranych konkursów (wg państw)

65 - Austria
57 - Niemcy*
51 - Norwegia
45 - Finlandia
19 - Japonia
12 - Polska
11 - Czechy**

* w tym 29 z NRD

** w tym 10 z Czechosłowacji

Zwycięzca wszystkich konkursów TCS w jednej edycji

- Sven Hannawald (Niemcy, w sezonie 2001/02)
- Kamil Stoch (Polska, 2017/18)
- Ryoyu Kobayashi (Japonia, 2018/19)
Największa przewaga punktowa zwycięzcy TCS nad drugim skoczkiem
- Adam Małysz (104,4 pkt nad Finem Janne Ahonenem w sezonie 2000/01).
Małysz jako pierwszy w historii uzyskał łącznie w tym turnieju ponad tysiąc punktów (1045,9)

Polacy na podium konkursów TCS (50 razy)

1. miejsce (12): Kamil Stoch (7), Dawid Kubacki (3), Adam Małysz (2)
2. miejsce (14): Adam Małysz (5), Kamil Stoch (4), Stanisław Bobak (2), Dawid Kubacki (2), Piotr Żyła (1)
3. miejsce (24): Dawid Kubacki (8), Adam Małysz (5), Piotr Fijas (4), Józef Przybyła (3), Piotr Żyła (2), Tadeusz Pawlusiak (1), Kamil Stoch (1)

Przygotował Andrzej Wasik